Opłata adiacenka jest opłatą ponoszoną przez właścicieli nieruchomości w związku z budową urządzeń infrastruktury technicznej. Przez budowę urządzeń infrastruktury technicznej rozumie się budowę drogi oraz wybudowanie pod ziemią, na ziemi albo nad ziemią przewodów lub urządzeń wodociągowych, kanalizacyjnych, ciepłowniczych, elektrycznych, gazowych i telekomunikacyjnych. W następstwie tych zabiegów, wartość nieruchomości wzrasta. Opłaty adiacenckie wnoszone są na rzecz właściwych gmin, niezależnie od pochodzenia środków finansowania.

Kto finansuje infrastrukturę?

Źródła finansowania budowy urządzeń infrastruktury technicznej:

• Skarb Państwa,
• jednostki samorządu terytorialnego (gmina/ miasto, powiat, województwo),
• Unia Europejska,
• bezzwrotne źródła zagraniczne.

Co z użytkownikami wieczystymi?

Opłaty adiacenckie obowiązują użytkowników wieczystych, którzy:

1. na podstawie odrębnych przepisów nie mają obowiązku wnoszenia opłat rocznych za użytkowanie wieczyste, lub
2. za zgodą właściwego organu, wnieśli jednorazowo opłaty roczne za cały okres użytkowania wieczystego.

Pozostali użytkownicy nie podlegają opłatom adiacenckim.

Uznaniowość organu co do opłaty

Zaistnienie warunków do ustalenia opłaty adiacenckiej, daje organowi (wójt, burmistrz, prezydent miasta) dwie drogi wyboru. Może on:

1. nałożyć opłatę adiacencką,
2. zrezygnować z opłaty adiacenckiej (czas wyborów, chęć nieobciążania budżetu właścicieli/ użytkowników wieczystych).

Do kiedy decyzja organu?

Uprawnienie do wydania decyzji o ustaleniu opłaty adiacenckiej, może nastąpić w ciągu 3 lat od dnia stworzenia warunków do:

1. podłączenia nieruchomości do poszczególnych urządzeń infrastruktury technicznej, albo
2. korzystania z wybudowanej drogi

– jeżeli w dniu stworzenia tych warunków obowiązywała uchwała rady gminy o ustaleniu stawek opłat adiacenckich.

Jeśli w wyżej wymienionym terminie nie ustalono opłaty, późniejsze nałożenie opłaty jest niedopuszczalne z mocy prawa.

Wysokość opłaty adiacenckiej

Wysokość opłaty adiacenckiej zależy od wzrostu wartości nieruchomości spowodowanego budową urządzeń infrastruktury technicznej. Ustalenie opłaty adiacenckiej następuje po uzyskaniu opinii rzeczoznawcy majątkowego, określającej wartości nieruchomości (operat szacunkowy).

Wysokość opłaty adiacenckiej wynosi nie więcej niż 50% różnicy między wartością, jaką nieruchomość miała przed wybudowaniem urządzeń infrastruktury technicznej, a wartością, jaką nieruchomość ma po ich wybudowaniu. Wysokość stawki procentowej opłaty adiacenckiej ustala rada gminy w drodze uchwały.

opłata adiacencka ≤ 50% (wartość nieruchomości po wybudowaniu urządzeń – wartość nieruchomości przed wybudowaniem urządzeń)

Wartość nieruchomości według stanu przed wybudowaniem urządzeń infrastruktury technicznej i po ich wybudowaniu określa się według cen na dzień wydania decyzji o ustaleniu opłaty adiacenckiej.

Ustalając opłatę adiacencką organ przyjmuje stawkę procentową określoną w uchwale rady gminy obowiązującą w dniu, w którym stworzono warunki do podłączenia nieruchomości do poszczególnych urządzeń infrastruktury technicznej albo w dniu stworzenia warunków do korzystania z wybudowanej drogi.

Nakłady właściciela na infrastrukturę

Przy ustaleniu opłaty adiacenckiej, różnicę między wartością, jaką nieruchomość ma po wybudowaniu urządzeń infrastruktury technicznej, a wartością, jaką miała przed ich wybudowaniem – pomniejsza się o wartość nakładów poniesionych (jeśli poniósł) przez właściciela (użytkownika wieczystego) nieruchomości, na rzecz budowy poszczególnych urządzeń infrastruktury technicznej.

Rozłożenie opłaty adiacenckiej na raty

Na wniosek właściciela nieruchomości, opłata adiacencka może być rozłożona na raty roczne płatne w okresie do 10 lat. Warunki rozłożenia na raty określa się w decyzji o ustaleniu opłaty. Należność gminy z tego tytułu podlega zabezpieczeniu, w tym przez ustanowienie hipoteki. Decyzja o ustaleniu opłaty adiacenckiej stanowi podstawę wpisu do księgi wieczystej.

Raty podlegają oprocentowaniu przy zastosowaniu stopy procentowej równej stopie redyskonta weksli stosowanej przez Narodowy Bank Polski.

Termin zapłaty

Obowiązek wnoszenia opłaty adiacenckiej powstaje po upływie 14 dni od dnia, w którym decyzja o ustaleniu opłaty stała się ostateczna. W przypadku rozłożenia opłaty na raty obowiązek ten dotyczy wpłacenia pierwszej raty.

Wysokość opłaty adiacenckiej ustalona w decyzji podlega waloryzacji począwszy od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym wydana została decyzja, do pierwszego dnia miesiąca, w którym powstał obowiązek zapłaty.