Pomoc finansowa w nabyciu pierwszego mieszkania przez ludzi młodych (program „Mieszkanie dla Młodych” – w skrócie: MdM), pochodzi ze środków publicznych – pieniędzy podatników, czyli każdego z nas. Podstawą udzielenia wsparcia finansowego jest spełnienie warunków przewidzianych w programie. Zasady wykorzystywania tych środków są monitorowane przez Bank Gospodarstwa Krajowego, jako podmiot finansujący. Jeśli po otrzymaniu dopłaty przez beneficjenta, jego sytuacja mieszkaniowa ulegnie zmianie bądź też wystąpią inne okoliczności, sprzeczne z celem programu MdM – wtedy powstanie obowiązek zwrotu otrzymanych środków.

W jakich sytuacjach powstaje obowiązek zwrotu dopłat?

Z obowiązkiem zwrotu środków pochodzących z programu „Mieszkanie dla Młodych” (MdM) musi się liczyć beneficjent, który w okresie 5 lat od dnia zawarcia umowy ustanowienia lub przeniesienia własności mieszkania:

1. dokonał zbycia prawa własności lub współwłasności tego mieszkania,
2. wynajął lub użyczył to mieszkanie innej osobie,
3. dokonał zmiany sposobu użytkowania tego mieszkania w sposób uniemożliwiający zaspokajanie własnych potrzeb mieszkaniowych,
4. uzyskał prawo własności lub współwłasności innego lokalu mieszkalnego lub budynku mieszkalnego lub spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego w całości lub w części, którego przedmiotem jest inny lokal mieszkalny lub dom jednorodzinny, z wyłączeniem uzyskania tych praw w drodze spadku.

Dla powstania obowiązku zwrotu środków wystarczające jest spełnienie jednej z wyżej wymienionych przesłanek. W konsekwencji, aby nie zwracać dofinansowania, powinniśmy nie dokonywać żadnej ze wspomnianych czynności w okresie 5-letnim od dnia podpisania umowy kupna mieszkania, współfinansowanego z programu MdM.

Skąd BGK dowie się o zaistnieniu zdarzenia, stanowiącego podstawę do zwrotu środków?

Program MdM nakłada na każdego beneficjenta, obowiązek poinformowania o wystąpieniu zdarzeń stanowiących podstawę do zwrotu przyznanych mu środków. Ustala na to termin 60-dniowy do dnia zaistnienia tych okoliczności.  Niemniej jednak, jeśli sami nie poinformujemy BGK, to prawdopodobnie pozyska on informacje na ten temat dzięki współpracy z instytucjami publicznymi.

Zobacz także: „Mieszkanie dla Młodych” – kalkulator

Ile muszę zwrócić?

Część finansowego wsparcia udzielonego nabywcy podlega zwrotowi do Funduszu Dopłat w kwocie odpowiadającej iloczynowi kwoty uzyskanego dofinansowania wkładu własnego oraz wskaźnika równego ilorazowi liczby pełnych miesięcy pozostających do zakończenia okresu 5 lat i liczby 60.

wysokość zwrotu = kwota dofinansowania x ilość miesięcy do upływu 5 lat / 60

Wysokość kwoty zwrotu ustalana jest na dzień wystąpienia zdarzenia stanowiącego podstawę zwrotu. Np. dzień sprzedaży mieszkania.

W jaki sposób dokonuje się zwrotu?

Zwrot środków następuje za pośrednictwem banku, który udzielił nam kredytu. Mianowicie, zwracane środki wpłacamy na rachunek banku, który udzielił nam preferencyjnego kredytu hipotecznego. Bank przekazuje te środki instytucji finansującej (Bank Gospodarstwa Krajowego – BGK).

Jaki mam czas na zwrot wsparcia?

Możemy rozróżnić tutaj dwie sytuacje, które wpływają na termin zwrotu.

1. w terminie 60 dni od dnia wystąpienia zdarzenia będącego podstawą zwrotu – jeśli beneficjent poinformował pisemnie bank o tym zdarzeniu w terminie 30 dni od dnia jego zaistnienia.
2. niezwłocznie (natychmiast) – jeśli beneficjent nie poinformował instytucji kredytującej o zdarzeniu będącym podstawą zwrotu w terminie 30-dniowym od jego wystąpienia.

W tym wypadku (pkt 2) beneficjent, oprócz kwoty zwrotu, uiszcza także odsetki od tej kwoty, liczone od dnia wystąpienia zdarzenia, będącego podstawą zwrotu.