Prezydent Bronisław Komorowski w dniu 31 października 2013 r., podpisał ustawę o pomocy państwa w nabyciu pierwszego mieszkania przez młodych ludzi. Ustawa wejdzie w życie w ciągu 14 dni od dnia ogłoszenia (tj. 23.11.2013 r.), a program „Mieszkanie dla Młodych” (MdM) zacznie obowiązywać od 1 stycznia 2014 roku.

Przypomnijmy najważniejsze założenia programu. MdM jest kontynuatorem programu „Rodzina na Swoim”, wygaszonego z końcem 2012 r. Podobnie jak poprzednik, ma wspierać ludzi w pozyskaniu własnego lokum poprzez finansową pomoc ze strony państwa w formie dopłat do kredytów hipotecznych. Zasadnicza różnica jest taka, że MdM, bardziej koncentruje się na „ludziach młodych”, poprzez ustalenie sztywnego kryterium wieku.

Beneficjentami „Mieszkania dla Młodych” są małżeństwa, osoby niepozostające w związku małżeńskim (tzw. single) oraz osoby samotnie wychowujące dziecko (własne lub przysposobione). Jak sama nazwa programu wskazuje, muszą być to „osoby młode”, co jest oczywiście kwestią dyskusyjną. Górna granica wieku wyznaczona przez MdM to 35 lat, a co za tym idzie, wniosek należy złożyć najdalej do końca roku kalendarzowego, w którym osiągnęło się ten wiek. W przypadku małżonków, wystarczy że warunek wiekowy zostanie spełniony przez najmłodszego małżonka.

Kolejny wymóg to „pierwsze mieszkanie”. Z programu nie skorzystają osoby, jakie do dnia nabycia mieszkania w ramach MdM, były już właścicielem budynku mieszkalnego jednorodzinnego lub lokalu mieszkalnego; osobą, której przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, którego przedmiotem jest lokal mieszkalny lub dom jednorodzinny; właścicielem lub współwłaścicielem budynku, jeżeli jego udział w przypadku zniesienia współwłasności obejmowałby co najmniej jeden lokal mieszkalny. Wymóg „nie bycia” właścicielem mieszkania odnosi się do obojga małżonków.

Mieszkanie tylko z rynku pierwotnego (nowo wybudowane), będące lokalem mieszkalnym albo domem jednorodzinnym. Niestety nie udało się przeforsować rozwiązań, włączających do MdM mieszkania pochodzące z rynku wtórnego, tj. używanych, z drugiej ręki. W związku z tym, mieszkanie musi być nabyte wyłącznie od osób, które je wybudowały w ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej, czyli od deweloperów, spółdzielni mieszkaniowych. Co więcej mieszkanie musi być po raz pierwszy oddane do użytkowania.

Zakup mieszkania sfinansowany z kredytu hipotecznego, zaciągniętego w banku (instytucji kredytującej), który ma podpisaną umowę z Bankiem Gospodarstwa Krajowego (BGK) w sprawie stosowania finansowego wsparcia.

Limit powierzchni użytkowej mieszkania. Powierzchnia użytkowa mieszkania nie może przekraczać 75 m² dla lokalu mieszkalnego oraz 100 m² dla domu jednorodzinnego. W nieco lepszej sytuacji są beneficjenci, którzy w dniu złożenia wniosku o dofinansowanie, wychowują przynajmniej troje dzieci własnych lub przysposobionych. Mogą oni liczyć na większą powierzchnię mieszkania o 10 m², to znaczy 85 m² dla lokalu mieszkalnego i 110 m² dla domu jednorodzinnego. Osoby które przekroczą wyżej wymienione limity nie zakwalifikują się do wsparcia z MdM.

Limit ceny transakcyjnej. Cena zakupu mieszkania nie może przekraczać kwoty stanowiącej iloczyn współczynnika 1,1 oraz powierzchni użytkowej mieszkania i średniego wskaźnika przeliczeniowego kosztu odtworzenia 1 m² powierzchni użytkowej budynków mieszkalnych, obowiązującego w gminie, na terenie której położone jest mieszkanie. Informacje o tych wskaźnikach znajdziemy na stronie internetowej Biuletynu Informacji Publicznej BGK.

Cel dofinansowania. Mieszkanie ma służyć zaspokajaniu własnych potrzeb mieszkaniowych nabywcy. W związku z tym nie uzyskamy dofinansowania na zakup lokalu do prowadzenia działalności gospodarczej czy pod wynajem. „Własne potrzeby mieszkaniowe nabywcy”, to także potrzeby, oprócz samego nabywcy i łącznie z nim – jego najbliższych członków rodziny.

Kredyt hipoteczny na szczególnych warunkach. Kredyt powinien być udzielony wyłącznie na zakup mieszkania. W wielu ofertach kredytów hipotecznych jest sposobność, oprócz sfinansowania mieszkania, także przeznaczenia części kwoty kredytu (np. 25%) na inne cele (np. zakup auta). De facto takie kredyty nie będą wchodzić w grę. „Mieszkanie dla Młodych” wyklucza kredytowanie nieruchomości walutą obcą. Kredyt winien opiewać na polskie złotówki. Ponadto, umowa kredytu nie może uzależniać zmiany wysokości raty kapitałowo-odsetkowej, ani pozostającego do spłaty kredytu, od zmiany kursów walut. Okres kredytowania nie może być krótszy niż 15 lat. Natomiast nic nie stoi na przeszkodzie, żeby był znacznie dłuższy, zwłaszcza że wydłużenie okresu kredytowania wpływa na poprawę zdolności kredytowej i umożliwia zaciągnięcie kredytu hipotecznego wielu osobom. Kwota kredytu ma stanowić co najmniej 50% ceny zakupu mieszkania.

MdM przewiduje dwie formy wsparcia finansowego, tj. dofinansowanie wkładu własnego oraz spłatę części kredytu hipotecznego. Wkład własny to część ceny zakupu mieszkania, którą wnioskujący o kredyt hipoteczny, deklaruje pokryć ze środków własnych. Dofinansowanie wkładu własnego otrzymuje każdy beneficjent programu i wynosi ono 10% kwoty określonej jako iloczyn:

1)      średniego wskaźnika przeliczeniowego kosztu odtworzenia 1 m2 powierzchni użytkowej budynków mieszkalnych obowiązującego w dniu złożenia wniosku o dofinansowanie wkładu własnego w gminie, na terenie której położone jest mieszkanie, oraz,

2)      powierzchni użytkowej mieszkania – dla mieszkania o powierzchni użytkowej nie większej niż 50 m² albo 50 m² – dla mieszkania o powierzchni użytkowej większej niż 50 m².

Osoby, które w chwili złożenia wniosku o wsparcie wychowują przynajmniej jedno dziecko (własne lub przysposobione) mogą liczyć na dodatkowe 5%. W konsekwencji beneficjenci posiadający dzieci otrzymają 15% dopłaty do wkładu własnego. W wypadku małżonków, wystarczy, aby jeden małżonek przysposobił dziecko.

Spłata części kredytu – nie dla każdego, lecz tylko dla tych kredytobiorców, którym urodzi się (lub przysposobią) trzecie lub kolejne dziecko (czwarte, piąte itd.), w okresie 5 lat od dnia zawarcia umowy ustanowienia lub przeniesienia własności mieszkania. Spłata części kredytu wynosi 5% kwoty określonej jako iloczyn:

• średniego wskaźnika przeliczeniowego kosztu odtworzenia 1 m² powierzchni użytkowej budynków mieszkalnych stanowiącego podstawę dla określenia wysokości udzielonego dofinansowania wkładu własnego, oraz,
• powierzchni ustalonej stosownie do powierzchni użytkowej zakupionego mieszkania (patrz wyżej pkt 2).

Spłacie podlega część kapitału kredytu (kwota kredytu), a nie odsetki. Przy spłacie bank nie ma prawa naliczyć opłat/ prowizji z tego tytułu. Spłata części kredytu przysługuje tylko raz, to znaczy w przypadku kolejnych urodzeń (przysposobień) dzieci w okresie 5-letnim – nie otrzymamy ponownej dotacji.

Program „Mieszkanie dla Młodych” będzie obowiązywać do 30 września 2018 r. i właśnie do tego momentu można składać wnioski o dofinansowanie wkładu własnego. Wniosek o dopłatę składamy za pośrednictwem instytucji kredytującej (banku komercyjnego, z którym BGK ma podpisaną umowę), łącznie z wnioskiem o udzielenie kredytu. Wniosek o spłatę części kredytu składamy do banku kredytującego w okresie 6 miesięcy od dnia zaistnienia zdarzenia uprawniającego do spłaty, tzn. urodzenia lub przysposobienia trzeciego albo kolejnego dziecka. Do wniosku dołączamy dokumenty potwierdzające fakt urodzenia/ przysposobienia dziecka.

Jeśli macie jakieś pytania i wątpliwości, to zapraszam do udziału w dyskusji. Jeśli będę tylko potrafił to na pewno odpowiem na każde pytanie.