W księdze wieczystej mogą też być ujawniane ograniczone prawa rzeczowe. Do ograniczonych praw rzeczowych na nieruchomości zaliczamy:
- użytkowanie,
- służebność,
- spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu,
- hipoteka.
Wpisy dotyczące ograniczonych praw rzeczowych znajdziemy w dziale III księgi wieczystej. Wyjątkiem jest spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, dla którego powadzi się oddzielną księgę wieczystą oraz hipoteka, która znajduje się w dziale IV .
Zasady odnoszące się do ograniczonych praw rzeczowych:
- Do przeniesienia ograniczonego prawa rzeczowego na nieruchomości potrzebna jest umowa między uprawnionym a nabywcą oraz – jeżeli prawo jest ujawnione w księdze wieczystej – wpis do tej księgi, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.
- Jeżeli uprawniony zrzeka się ograniczonego prawa rzeczowego, prawo to wygasa. Oświadczenie o zrzeczeniu się prawa powinno być złożone właścicielowi rzeczy obciążonej. W przypadku zrzeczenia się ograniczonego prawa rzeczowego przez uprawnionego, jeżeli ograniczone prawo rzeczowe było ujawnione w księdze wieczystej – do wygaśnięcia potrzebne jest wykreślenie tego prawa z księgi wieczystej (chyba że ustawa stanowi inaczej).
- Ograniczone prawo rzeczowe wygasa, jeżeli przejdzie na właściciela rzeczy obciążonej albo jeżeli ten, komu prawo takie przysługuje nabędzie własność rzeczy obciążonej.
- Do zmiany treści ograniczonego prawa rzeczowego potrzebna jest umowa między uprawnionym a właścicielem rzeczy obciążonej, a jeżeli prawo było ujawnione w księdze wieczystej – wpis do tej księgi.
- Ograniczone prawa rzeczowe obciążające którąkolwiek z połączonych nieruchomości obciążają całą nieruchomość utworzoną przez połączenie. Nie wpływa to jednak na dotychczasowy zakres wykonywania użytkowania i służebności.
- Nieruchomości obciążone ograniczonymi prawami rzeczowymi mogą być połączone tylko wtedy, gdy uprawnieni ułożą się co do pierwszeństwa tych praw na nieruchomości utworzonej przez połączenie.
Zobacz też: Pierwszeństwo ograniczonych praw rzeczowych