W jakich sprawach organizowany jest przetarg?
Obowiązek organizowania i przeprowadzania przetargu dotyczy nieruchomości będących własnością Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego i ich związków. Przedmiotem przetargu są nieruchomości gminne, miejskie, powiatowe, wojewódzkie oraz państwowe. Przetarg musi być uruchomiony, jeśli ma dojść do rozporządzenia w/w nieruchomościami lub ich obciążenia, w formie sprzedaży, oddania w użytkowanie wieczyste lub użytkowanie, najem czy dzierżawę.
Zobacz też: Zbycie nieruchomości samorządowych i państwowych bez przetargu – kiedy?
Rodzaje przetargów
Przetarg przeprowadza się w formie:
- przetargu ustnego nieograniczonego,
- przetargu ustnego ograniczonego,
- przetargu pisemnego nieograniczonego,
- przetargu pisemnego ograniczonego.
Przetarg ustny ma na celu uzyskanie najwyższej ceny, a przetarg pisemny – wybór najkorzystniejszej oferty. Przetarg ograniczony organizuje się, jeżeli warunki przetargowe mogą być spełnione tylko przez ograniczoną liczbę osób (np. przedsiębiorcy, rolnicy). Decyzję odnośnie formy przetargu podejmuje organizator (właściwy organ lub minister).
Postępowanie przed-przetargowe
Sporządzenie wykazu nieruchomości przeznaczonych do przetargu
Tryb zwyczajny
Właściwy organ (wójt, burmistrz, prezydent miasta, starosta, wojewoda, minister) sporządza i podaje do publicznej wiadomości wykaz nieruchomości przeznaczonych do sprzedaży, do oddania w użytkowanie wieczyste, użytkowanie, najem lub dzierżawę.
Wykaz ten wywiesza się na okres 21 dni w siedzibie właściwego urzędu, a ponadto informację o wywieszeniu tego wykazu podaje się do publicznej wiadomości przez ogłoszenie w prasie lokalnej oraz w inny sposób zwyczajowo przyjęty w danej miejscowości, a także na stronach internetowych właściwego urzędu. Osoby zainteresowane mogą zapoznać się z wykazem, zgłosić ewentualne roszczenia, sprzeciwy etc.
Tryb nadzwyczajny
Występuje tu minister właściwy do spraw Skarbu Państwa (osoby posiadające upoważnienie ministra) w odniesieniu do nieruchomości:
- które pozostały po zlikwidowanej lub sprywatyzowanej państwowej osobie prawnej, i przeszły z mocy prawa na rzecz Skarbu Państwa,
- przeznaczonych na potrzeby jednostek organizacyjnych państwa, tzn. Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, Rządowego Centrum Legislacji, Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa, ministerstw, urzędów centralnych i urzędów wojewódzkich, Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad.
Minister sporządza i podaje do publicznej wiadomości wykaz nieruchomości przeznaczonych do sprzedaży, do oddania w użytkowanie, najem lub dzierżawę. Wykaz upubliczniany jest na stronach internetowych Biuletynu Informacji Publicznej przez okres 21 dni, a ponadto informację o zamieszczeniu tego wykazu podaje do publicznej wiadomości przez ogłoszenie w prasie lokalnej o zasięgu obejmującym co najmniej powiat na terenie którego położona jest nieruchomość.
Najem lub dzierżawa do 3 miesięcy
Obowiązek „ogłoszenia” o przetargu, nie dotyczy oddania nieruchomości w najem lub dzierżawę na czas oznaczony do 3 miesięcy. Wykaz nieruchomości sporządza się i podaje do publicznej wiadomości dopiero wówczas, jeżeli po umowie zawartej na czas oznaczony do 3 miesięcy strony zawierają kolejne umowy, których przedmiotem jest ta sama nieruchomość.
Zawartość wykazu nieruchomości przeznaczonych do przetargu
W zależności od tego, jaki jest cel przetargu (np. sprzedaż, oddanie w użytkowanie wieczyste), spotkamy się z następującymi informacjami:
- oznaczenie nieruchomości według księgi wieczystej oraz katastru nieruchomości (ewidencji gruntów i budynków/ kartoteki lokali),
- powierzchnię nieruchomości,
- opis nieruchomości,
- przeznaczenie nieruchomości i sposób jej zagospodarowania (plan miejscowy, studium, decyzja),
- termin zagospodarowania nieruchomości,
- cenę nieruchomości,
- wysokość stawek procentowych opłat z tytułu użytkowania wieczystego,
- wysokość opłat z tytułu użytkowania, najmu lub dzierżawy,
- terminy wnoszenia opłat,
- zasady aktualizacji opłat,
- informacje o przeznaczeniu do sprzedaży, do oddania w użytkowanie wieczyste, użytkowanie, najem lub dzierżawę,
- termin do złożenia wniosku przez osoby, którym przysługuje pierwszeństwo w nabyciu nieruchomości, tj. prawo pierwokupu.
Przed ogłoszeniem o przetargu rozpatruje się wnioski osób uprawnionych do nabycia nieruchomości w drodze bezprzetargowej (tzn. prawo pierwokupu). W przypadku pozytywnego rozpatrzenia wniosku, informacji o nieruchomości, której ten wniosek dotyczy, nie zamieszcza się w ogłoszeniu o przetargu.
Postępowanie przetargowe
Przetargi odbywają się na zasadzie jawności i z reguły każdy może wziąć w nich udział. Przetarg ogłasza, organizuje i przeprowadza właściwy organ albo minister właściwy do spraw Skarbu Państwa.
Prawo pierwokupu
Ogłoszenie o przetargu podaje się do publicznej wiadomości nie wcześniej niż po upływie terminu do złożenia wniosku o nabycie nieruchomości bez przetargu, prze osoby legitymujące się prawem pierwszeństwa (czyt. prawo pierwokupu).
Termin do złożenia wniosku o nabycie nieruchomości określony jest w wykazie nieruchomości przeznaczonych do zbycia. Jednakże nie może być on krótszy niż 6 tygodniu, licząc od dnia wywieszenia wykazu.
W przypadku najemców lokalu mieszkalnego, gdy najem został nawiązany na czas oznaczony – osoby te zawiadamia się na piśmie o przeznaczeniu nieruchomości do zbycia oraz o przysługującym im pierwszeństwie w nabyciu tej nieruchomości, pod warunkiem złożenia wniosków o nabycie w terminie określonym w zawiadomieniu. Termin ten nie może być krótszy niż 21 dni od dnia otrzymania zawiadomienia.
Ogłoszenie o przetargu
W ogłoszeniu o przetargu podaje się:
- informacje zamieszczone w wykazie nieruchomości do przetargu (patrz wyżej),
- czas, miejsce i warunki przetargu (np. obowiązek wniesienia wadium),
- w razie ogłoszenia kolejnego przetargu lub rokowań – terminy przeprowadzenia poprzednich przetargów.
Ogłoszenie o przetargu wywiesza się w siedzibie właściwego urzędu, a ponadto informację o ogłoszeniu przetargu podaje się do publicznej wiadomości w sposób zwyczajowo przyjęty w danej miejscowości, a także na stronach internetowych właściwego urzędu.
Cena wywoławcza (ofertowa) w pierwszym przetargu
Cenę nieruchomości ustala się na podstawie jej wartości. Wartość nieruchomości określa rzeczoznawca majątkowy w formie operatu szacunkowego. Cena lokalu, oznaczonego jako przedmiot odrębnej własności, obejmuje lokal wraz z pomieszczeniami przynależnymi. Cenę wywoławczą w pierwszym przetargu ustala się w wysokości nie niższej niż wartość nieruchomości (wycena rzeczoznawcy).
Odwołanie przetargu
Właściwy organ albo minister właściwy do spraw Skarbu Państwa, może odwołać ogłoszony przetarg jedynie z ważnych powodów, niezwłocznie podając informację o odwołaniu przetargu do publicznej wiadomości, na takich samych zasadach, jak ogłoszenie o przetargu. W informacji podaje się także przyczynę odwołania przetargu.
Zawiadomienie zwycięzcy
Organizator przetargu jest obowiązany zawiadomić osobę ustaloną jako nabywca nieruchomości o miejscu i terminie zawarcia umowy sprzedaży lub oddania w użytkowanie wieczyste nieruchomości, najpóźniej w ciągu 21 dni od dnia rozstrzygnięcia przetargu. Wyznaczony termin nie może być krótszy niż 7 dni od dnia doręczenia zawiadomienia.
Jeżeli osoba ustalona jako nabywca nieruchomości nie przystąpi bez usprawiedliwienia do zawarcia umowy w miejscu i w terminie podanych w zawiadomieniu, organizator przetargu może odstąpić od zawarcia umowy, a wpłacone wadium nie podlega zwrotowi. W zawiadomieniu zamieszcza się informację o tym uprawnieniu.
Nierozstrzygnięty przetarg
Przetarg uważa się za zakończony wynikiem negatywnym, jeżeli zajdzie jedna z niżej wymienionych sytuacji, gdy:
- nikt nie przystąpił do przetargu ustnego,
- żaden z uczestników przetargu ustnego nie zaoferował postąpienia ponad cenę wywoławczą,
- w przetargu pisemnym nie wpłynęła ani jedna oferta,
- żaden z uczestników przetargu pisemnego nie zaoferował ceny wyższej od wywoławczej,
- komisja przetargowa stwierdziła, że żadna oferta nie spełnia warunków przetargu.
Kolejne przetargi
Jeżeli pierwszy przetarg zakończył się wynikiem negatywnym, w okresie nie krótszym niż 30 dni, ale nie dłuższym niż 6 miesięcy, licząc od dnia jego zamknięcia, przeprowadza się drugi przetarg, w którym właściwy organ albo minister właściwy do spraw Skarbu Państwa, w odniesieniu do nieruchomości, może obniżyć cenę wywoławczą nieruchomości ustaloną przy ogłoszeniu pierwszego przetargu – w wysokości niższej niż wartość nieruchomości, jednak nie niższej niż 50% tej wartości.
Jeżeli drugi przetarg zakończył się wynikiem negatywnym, właściwy organ albo minister, w okresie nie krótszym niż 30 dni, ale nie dłuższym niż 6 miesięcy, licząc od dnia jego zamknięcia, może zbyć nieruchomość w drodze rokowań albo organizować kolejne przetargi.
W razie zbycia w drodze rokowań cenę nieruchomości ustala się w wysokości nie niższej niż 40% jej wartości. Przy ustalaniu warunków kolejnych przetargów – stosuje się zasady obowiązujące przy organizowaniu drugiego przetargu, tj. cena nie mniejsza niż 50% wartości nieruchomości.
W przypadku zachowania powyższych terminów, właściwy organ nie ma obowiązku ponownego sporządzania wykazu nieruchomości przeznaczonych do sprzedaży lub oddania w użytkowanie wieczyste.
Zaskarżenie przetargu
Uczestnik przetargu może, w terminie 7 dni od dnia ogłoszenia wyniku przetargu ustnego lub doręczenia zawiadomienia o wyniku przetargu pisemnego, zaskarżyć czynności związane z przeprowadzeniem przetargu do wojewody, jeżeli przetarg dotyczy nieruchomości Skarbu Państwa, albo do organu wykonawczego jednostki samorządu terytorialnego, jeżeli przetarg dotyczy nieruchomości stanowiących własność tej jednostki.
Jeżeli przetarg dotyczy nieruchomości, o których mowa w „Tryb nadzwyczajny” (patrz wyżej) – uczestnik przetargu może zaskarżyć czynności związane z przeprowadzeniem przetargu do ministra właściwego do spraw Skarbu Państwa.
—————————————————————–
Szczegółowo o przetargach
Szczegółowy tryb przeprowadzania przetargów jest uregulowany w Rozporządzeniu w sprawie sposobu i trybu przeprowadzania przetargów oraz rokowań na zbycie nieruchomości.