Obrót nieruchomościami państwowymi i samorządowymi podlega szczególnym restrykcjom i obostrzeniom. Jest tak dlatego, iż mamy tu do czynienia z dobrem wspólnym, publicznym. W grę wchodzą nieruchomości stanowiące własność: gminy (miasta), powiatu, województwa, Skarbu Państwa oraz związków gmin, powiatów i województw.
Zasadą jest, że nieruchomości (podobnie jak inne mienie) są zbywane w drodze publicznego przetargu, w którym wygrywa ten, który złoży najlepszą ofertę („najwyższa cena” lub „najkorzystniejsza oferta”). Prawo jednak dopuszcza pewne odstępstwa od tej ogólnej zasady, tj. tryb bezprzetargowy, ze względu na różne cele, jakie chce osiągnąć.
Dla uściślenia, pod pojęciem zbycia nieruchomości, w zależności od kontekstu, będziemy rozumieć: sprzedaż, zamianę, darowiznę, oddanie nieruchomości w użytkowanie wieczyste, dzierżawę, najem.